Chillasi Chiqmagan Kelinchak
Sizlarga bir, baxtsiz qissani aytib
bermoqchiman. Iroda o'rtaxol
oilada katta bo'lgan. U kambag'al
oiladagi bir yigitni, qattiq sevib
qoldi. Yigitni oilasi katta, ko'p narsalarga imkoni yo'q edi. Iroda
shunga qaramay ham, uni
sevaman deb uyidagilarga qarshi
chiqib, unga tegaman deb, turib
oldi.Onasi qizini fikridan
qaytarishga ko'p urindi, ammo iloji bulmadi. Qizining qaysarligi
onaizorni azobga solardi. Qizni
uyidagilar, to'yga qattiq qarshi
chiqishdi. Qiz baribir so'zidan
qaytmay, pinxona yigit bilan
turmush qurishdi. Bu yangilikni eshitgan qizning ota-onasi,
qizidan qattiq jaxli chiqdi va
undan voz kechdi. Irodani ko'ziga
xech narsa ko'rinmas edi. Sevgani
yonida baxtli edi. O'zini yettinchi
osmonda yurgandek his qilar edi. Irodaning turmush o'rtog'i
Elmurod ham, uni qattiq sevar
edi. To'ydan so'ng, Elmurod ishsiz
qoldi. To'yga bir hafta o'tar
o'tmas, qaynonanig kesatiq
gaplari boshlandi. Bir mahal, ovsini bir gazeta olib kelib qoldi.
Unda qimmatbaxo
taqinchoqlarning surati bor edi.
Ularni orasidagi bir uzuk, Irodaga
juda yoqib qoldi. Kechqurun
turmush o'rtog'iga o'sha uzukni ko'rsatib, olib bering dedi.
Elmurod olib berishga imkoni
yo'qligini, uyga bozor qilish,
ro'zg'or qilish kerakligini
tushuntirdi. "Men ishsizman, seni
o'ylayotgan gapingni qara" deb jaxl qildi. Iroda o'sha kun
tonggacha yig'ladi. Ammo
Elmurod, e'tibor ham bermadi.
Kechasi bilan uxlolmagan
kelinchakni, kuni og'ir boshlandi.
Ertalabdan qaynonaning javrashi, hamma hammasidan
charchagandi. Uyiga ham, bora
olmasdi. Chunki uyidagilar uni,
qabul qilmasligini yaxshi bilardi.
To'yiga 16 kun bo'lgandan so'ng,
bir kuni ovsini ishlashga men bilan chiqing dedi. Elmurod
borishiga ruxsat berdi. Iroda ham
juda xursand bo'ldi. Endi
qaynonasini ovozini kamroq
eshitishdan. Ovsini Irodani ayollar
gavjum bo'lib turgan joyga olib bordi. Bu mardikor ayollar
yig'iladigan joy edi. Bir mahal
Irodanning yoniga kelib, bir
mashina to'xtadi. Ichida chamasi
qirqdan oshgan, qorindor bir
erkak bor edi. Irodaga qaradida, mashinaga o'tirishini aytdi.Ovsini
shartta Irodani qo'lidan ushlab,
mashinaga olib chiqdi. Yo'lda
ketishar ekan, ovsini bu erkakni
tanishini aytdi va erkak bilan
xuddi qadrdondek gaplashishni boshladi. Iroda hech narsaga
tushunmas, indamay ovsinini
aytganini qilar edi. Ularni bir katta
dalahovliga olib kelishdi. Bir oz
muddat oynalarni yuvishdi. Keyin
haligi erkak, ularni abetga chaqirdi. Ichkariga kirgandan
so'ng, Iroda juda hayron qoldi.
Dasturxonda yo'q narsani o'zi
yo'q edi. Xamma nozu ne'matlar,
shirin shirin taomlar bor edi.
Ovqatlangach, erkak, ularga ichkilik tavsiya qildi. Ovsini ichdi,
ammo, Iroda uyga borishi kerak
ekanligini aytib, ichmaslik yo'lini
qidirdi. Erkak bo'lsa, o'zim olib
borib qo'yaman dedi. Ovsini ham,
Irodani ichishga majburlay boshladi. Irodani qulog'iga
ichmasang bo'lmaydi, odobsizlik
bo'ladi deb aytgandan so'ng,
Iroda noiloj ichdi. Bir ozdan so'ng
boshi qattiq aylana boshladi.
So'ng, sal o'ziga kelgach, o'zini yotoqxonada bir ahvolda ko'rdi.
Eshikdan boyagi erkak, qo'lida
qadax bilan kirib kelardi. Iroda
qattiq qo'rqib ketdi. Nimalar
bo'layotganini, nimalar
bo'lganinini eslashga urinardi. Ammo hech narsani eslay
olmasdi. Yonidagi to'shakni olib,
ustiga yopdida xaliga erkakka
yalinishni boshladi. "O'tinaman
sizdan, meni qo'yib yuboring.
Axir, axir chillasi chiqmagan kelinchak bo'lsam, o'tinaman
sizdan, meni qo'yib yuboring.
"Ko'zlaridan yoshlar oqa boshladi.
haligi erkak bo'lsa, Irodaga
yanada yaqin kelardi. Iroda nima
qilishini bilmasdi. Hech qachon bunday bo'lishi mumkunligi
haqida o'ylamagan qiz, faqat
yig'lardi va o'tinib haligi erkakdan
yaqinlashmaslikni so'rardi xolos.
Haligi erkak, Irodaga yaqin
keldida, "bunga men aybdor emasman, chillasi chiqmagan
kelinchakni ko'chaga chiqarib
qo'ygan, eringiz aybdor". Iroda
boshqa hech narsa demadi.
Ko'zlarini yumdi. Bir oz
muddatdan so'ng, ko'zlarini ochdi. Yonida katta idishda
shokolad, pastroqda esa chiroyli
liboslar. Iroda turdida, kiyinib
oldi. Stolni ustida ikkita quticha
bor edi. Biri kichkina quticha.
Ichini ochdi. Ichida o'zi orzu qilgan o'sha rasmdagi uzuk edi.
Ikkinchisida esa, unga moslab
olingan tumor bor edi. Iroda
tashqariga chiqdi. Hovlida ovsini
uni qo'lidan ushlaganda va
ahvolini so'raganda, sal bo'lsa ham o'ziga keldi. Ungacham
bo'lgan voqealar unga xuddi
tushdek tuyilgandi. Ular
mashinaga o'tirishdi. Bir maxal
ichkaridan boyagi erkak,
to'xtanglar deb baqirdi.