Shaxvatni Onanizm deb jinsiy aloqasiz jinsiy organlarni tasirlantirib suniy yo'l bilan xush yoqish vujudga keltirilishiga aytiladi.Onanizm 2 xil bo'ladi.Birinchisi mexanik yo'l bilan jinsiy azoni tasirlantirish bo'lsa,ikkinchisi ruhiy(psixik) yo'l bo'lib xuddi jinsiy aloqa qilayotgandek xayolan o'zini tasirlantirishdir. Xar ikkala turdagi onanizm ham organizm uchun juda zararli.Onanizmdagi xush yoqish (orgazm) normal jinsiy aloqa paytida bo'ladigan orgazmdan katta farq qiladi.Onanizmda jinsiy faoliyatni idora etuvchi markaz va psixika orgazmdan oldin qo'zg'aladi,bu esa tanosil organlari ishiga putur etkazadi. Onanizmda jinsiy organlarni qo'zg'atuvchi va eyakulyatsiyaga olib keluvchi orqa miyadagi jinsiy faoliyatni idora qiluvchi markazlar zararlanib ishi zaiflashadi. Bunday kasallikka mubtalo bo'lgan kishilarda shaxvatning ketib qolishi avvaliga tezlashadi keyinroq esa jinsiy qo'zg'alish borgan sari pasaya boradi. Bora-bora jinsiy qo'zg'alish paydo bo'lmasdan ham urug' ketadigan bo'lib qoladi. Onanizmning zararli oqibatlaridan biri kishining ruhiy tushkunlikka tushishidir. Bunda go'yo jinsiy qobiliyat tugab qolayotganday, urug' sarflanib ketayotgandek tuyuladi. Onanizmning ko'proq zararli turlaridan biri-bu uzoqqa cho'zilgan onanizmdir. Bunda onanizm bilan shug'ullanayotgan vaqtda tasirlanish jarayoni jo'rttaga to'xtatib-to'xtatib davom ettiriladi yoki xush yoqish paytida to'xtatib qo'yiladi. Bu xolat organizm uchun juda zararlidir. Birinchidan bu patologik xolat bosh miyaga tasir qilib jinsiy faoliyatni idora qiluvchi markazlarning tormozlanishini vujudga keltiradi. Bu xolat esa o'z navbatida jinsiy olatning qo'zg'alishini yo'qotadi. Ikkinchidan ichki jinsiy organlarda prostata,urug' xaltachasida,urug' do'mboqchasida hamda orqa siydik yo'lida qon aylanishi buzilib urug' yo'llarida yallig'lanish paydo bo'ladi. Onanizm natijasida ish qobiliyati pasayadi. Kishi tezda madorsizlanadi. Onanizm uzoq davom etganda prostata bezidagi muskullar tonusi bo'shashib ketishi kuzatiladi. Ulug' fransuz olimi Marion uqtirishicha "...Shaxvati tez ketuvchi bemor onanizm bilan shug'ullanmadim desa, u hozir ham buni davom ettiryapti, deb o'ylash kerak". Onanizmga o'rganib qolgan kishi jinsiy aloqani xushlamaydi, yani uylangisi kelmaydi (oila qurmasligiga qo'rquv va o'ziga ishonmaslik ham sabab bo'lishi mumkin). Onanizmdan saqlanishda jinsiy tarbiya, jismoniy tarbiya asosiy rol o'ynaydi. tez kelishi (vaqtdan oldin eyakulyatsiya) - bunda shaxvat aloqa boshlanishidan oldin yoki bevosita u boshlangandan so`ng keladi. Haligacha bundan to`liqroq ta'rif yo`q. Ko`pchilik seksopatologlar shaxvatni vaqtli kelishini, jinsiy aloqa vaqtiga, friktsiyalar soniga va hatto ayolni lazzatlanishiga bog`lab ko`rishgan, lekin haligacha hech qaysi olim, suhbu xolatga to`liq va aniq ta'rif berolgani yo`q. Shaxvatni tez to`kish kasali bilan kimlar og`riydi? Ko`pchilik hollarda bular, jinsiy xayotni endi boshlayotgan o`smirlardir. Bu o`ta qo`zg`alib ketish, olatni boshchasini o`ta sezuvchanligi bilan bog`liq bo`lib, ko`pincha zakarni qinga kiritguncha yoki bir nechta harakatlardan so`ng sodir bo`ladi. Odatda, jinsiy tajriba ortgani sari o`tib ketadi, lekin ayrimlarda ko`p vaqtgacha saqlanib qoladi. Tajribali, yoshi katta Erkaklarda kam bo`lsa ham uchrab turadi. Yoshlikdan saqlangan yoki katta yoshda paydo bo`lishi mumkin va bu xolatda, umuman boshqa sabablar natijasida kelib chiqqan bo`ladi. Vaqtdan oldin keladigan eyakulyatsiyaga olib keladigan barcha sabablarni ikki guruxga bo`lish mumkin: Jismoniy (fiziologik) - ya'ni sog`liq bilan bog`liq muammolar yoki a'zolarning o`ziga hos tuzilganligi ishlashi va Ruhiy (psixologik). Jismoniyni o`zi 2ga bo`linadi: zakarnin boshchasi o`ta sezuchanligi va surunkali (xronicheskiy) vazukulit. Shular xaqida to`liqroq gaplashamiz. Olat boshchasining o`ta sezuvchanligi. Bu vaqtidan oldingi eyakulyatsiyani eng ko`p tarqalgan sababi. Zakar boshchasi o`ta sezuvchanligi: tug`ma yoki orttirilgan bo`lishi mumkin. Orttirilgani balanopostita yoki fimoz natijasida kelib chiqadi. Lekin juda kam uchraydi. Zakar boshchasi o`ta sezuvchanligi natijasida kelib chiqadigan vaqtidan tez eyakulyatsiyani o`ziga xos hususiyatlari: Jinsiy aloqa vaqtida hech qanday o`zgarish bo`lmaydi ya'ni aloqa vaqti doimo taxminan bir xil. Ko`pincha shaxvatni tez to`kish xolati, Erkakni butun umri mobaynida saqlanib qoladi. Ikkinchi va undan keyingi jinsiy yaqinliklar, birinchisiga nisbatan cho`zilmaydi (ya'ni vaqt bo`yicha birinchi, ikkinchi va undan keyingilari bir xil). Prezervativ bilan qilingandagi jinsiy aloqa vaqti, prezervativdan foydalanmagandagidan ancha cho`ziladi. Suniiy surtmada ham huddi shunda, qancha ko`p surtilgan bo`lsa, shuncha uzoq davom etadi. Shaxvat jinsiy aloqa boshlanguncha tushmaydi. Prezervativ kiyilayotgan va olat u-bu narsaga (belyo,ichki kiyimlar) tegkan vaqtda eyakulyatsi bo`lib qolishi bundan mustasno. Oz miqdorda spirtli ichimlik qabul qilinishi, jinsiy aloqa vaqtini sezilarli oshiradi. Tarkibida anastetik (ya'ni sezuvchanlikni pasaytiruvchi) bo`lgan maxsus prezervativ va surtmalar jinsiy aloqa vaqtini anchaga cho`zadi. Umuman olganda, shaxvatni tez to`kilishi, olat boshchasi o`ta sezuvchanliga bog`liq yoki yo`qligini bilish qiyin emas. Buning uchun maxsus dorixona yoki maxsus do`kon ( seks-shop ) larda sotiladigan tarkibida anestetik bo`lgan surtma ( prolongator)dan foydalanish mumkin. Ushbu vosita, jinsiy aloqadan 10 daqiqa oldin olat boshchasiga surtiladi. Ushbu maqsadda lidokain aerozolidan ham foydalanish mumkin. Agar shunga o`xshagan vositalardan, ozgina bo`lsa ham foyda bo`lsa, jinsiy aloqa vaqti cho`zilsa, demak shaxvatni erta to`kilishi zakar boshchasi sezuvchanligini o`ta oshganligiga bog`liq. Lekin bu degani, muammo faqat olat boshchasi bilan bog`liq degani emas. Olat boshchasini o`ta sezuvchanligini davolashning eng samarali usuli bu uni atrofidagi qismini kesib tashlash, xalqimizda sunnat qilish deb yuritiladi, Musulmonlarda erta yoshdanoq shunday qilinadi. Bu jarroxlik amaliyoti (operatsiya)da olatning eng tashqi qismi kesib tashlanadi va buning natijasida, zakar boshchasi doimiy ravishda ich kiyimga tegib turadi (shu bilan uning sezuvchanligi pasayadi ya'ni tashqi ta'sirga o`rganib qoladi, darrov qo`zg`alib ketmaydigan bo`ladi). Ushbu operatsiyadan so`ng, jinsiy aloqa vaqti 2-3 marotaba ortadi, hatto oldin unda shaxvatni tez tashlash muammosi bo`lmagan bo`lsa ham. Agar olat boshchasining o`ta qo`zg`aluvchanligi fimoz yoki balanopostit bilan bog`liq bo`lsa, ushbu jarroxlik yo`li, masalani yechishning yagona usullaridan. Surunkali vezikulit va vaqtidan oldin eyakulyatsiya. Vezikulit urug` pufakchalari yallig`lanishi. Urug` pufakchalarida sperma va uning maxsulotlari yig`iladi. Eyakulyatsiya vaqtida urug` pufakchalari qisqaradi va ichidagi sperma va uning maxsulotlari otilib chiqib, siydik nayining orqa qismiga borib tushadi. Vezikulit bilan faqatgina prostatit bilan og`rigan Erkaklargina kasallanishi mumkin. Vezikulitda urug` pufakchalari devorlari o`ta sezuvchan bo`lib qoladi va ularni qisqarishini, shaxvat otilishini yengil jinsiy qo`zg`alish ham chaqirishi mumkin bo`lib qoladi. Shaxvatni tez kelishini vezikulitga bog`liq o`ziga xos hususiyatlari. Vaqtidan oldingi eyakulyatsiya asta-sekin rivojlanadi, ungacha jinsiy hayotda muammolar bo`lmaydi. Shaxvat jinsiy yaqinlik boshlanishidan avval ham kelib qolishi mumkin. Ikkinchi va keyingi jinsiy aloqalar uzoqligi, birinchisiga nisbatan sezilarli darajada cho`ziladi. Orgazm hissi aralashib ketadi, lazzatlanish olib kelmasligi ham mumkin. Shaxvat chiqishi og`riqlar bilan kechishi mumkin. Prezervativ yoki sun'iy surtmalardan foydalanish, jinsiy aloqa vaqtiga hech qanday ta'sir ko`rsatmaydi. Maxsus prezervativ, anastetikli vositalar ham ushbu xolatga hech qanday ta'sir ko`rsata olmaydi. Ko`pincha eyakulyatsiya bilan bog`liq ruhiy muammolar vaqt o`tishi va tajriba ortishi bilan o`z-o`zidan ijobiy hal bo`ladi. Ayrim xollarda esa aksincha, muammolar chuquqrlashib ketib, Erkak jinsiy hayotini og`irlashtiradi yoki uni umuman yo`qqa chiqaradi. Va bunda Erkak kamida shaxvat tez otilishi bilan qutilishi bilan qutiladi, asosan u bilan bir zakar taranglashishi bilan muammolar, hatto ba'zi xollarda shaxvat otilishi juda cho`zilishi ham mumkin. Shaxvat tez to`kilishining ruhiy ( psixogen ) shakli. Vaqtidan oldin eyakulyatsiyaning ruhiy sabablaridan eng ko`p tarqalgani o`ta qo`zg`aluvchanlik. Asosan jinsiy hayotni endi boshlayotgan, o`smir yoshidagilarda uchraydi, lekin katta yoshdagi tajribali erkaklarda ham kuzatilishi mumkin. Juda kuchli jinsiy qo`zg`aluvchanlik vaqtida miyaning jinsiy yaqinlik uchun javobgar sohalari faoliyati kuchayganligi sababli ham shaxvat tez otiladi. Shaxvat tez otilishining ruhiy shakllaridan, yana biri jinsiy aloqa qilish vaqtida havotirlanish. Masalan, jinsiy aloqani noqulay joyda bo`lishi (ya'ni tabiatda, mashinada yoki ota-ona xalaqit qilib qolish va h.z.). Bunda Erkak eyakulyatsiyani bilgan, bilmagan xolatda tezlashtirib yuboradi. Bu xol ko`pincha yoshlarda uchraydi, shu sababdan bu xolatda shaxvat tez otilishi sabablarini aniqlab olish qiyin. Ba'zi xollarda jinsiy aloqa vaqtida boshqa narsalarni o`ylash (asosan, noxush narsalarni eslash) shaxvat kelishini cho`zadi. Lekin zakar tarangligini sustlashtirishi mumkin. Chuqurlashib ketgan ruhiy muammolarda, tajribali seksapotolog yoki psixolog yordami kerak bo`ladi. Bunda ayolning ham o`z o`rni bor, muammoni birgalashib