:: BALERINA ::.. (Voqea real, shuning uchun ismlar o`zgartirildi.) Bobom rahmatli jannati odam edilar. O`zlari savxoz fermasida vetrinar, ham ish yurutuvchi bo`lib ishlaganlar. Amakimham, dadamham bobomi ishini qilmay boshqa yo`nalishda kettilar. Yashirmayman jonvorlarga mehir qo`yishim bobomdan o`tgan manga. Bobom aytar edilar chorvo boqish, eng halol ishlardan biri. Hamma ishni ko`ngildan bajarsen kam bo`lmaysan der edilar. 9 yoshda edim, chorvoga qiziqqanim uchun bobom 6 ta qo`y berdilar, o`z o`zimga. Qo`y degan jonvor o`zidan o`zi ko`payib ketaverar ekan. Maqtanishim mumkun, uncha muncha mutahasisidan qolishmayman. Bobom hamma yo`l yo`rig`ini o`rgatganlar. Jonvorlarni qay vaqtda yemga tashlash kerak, kasalini qanday tezda aniqlash kerak... Dadam katta og`ilxona qurdirib berdilar. Qo`ylarni, sigir buqalarga aylantirdim. Bobom aytgan gaplar chin ekan. Ziyon ko`rmas edim, faqat foyda... Ish yuritishimni ko`rgan dadam, hammasini o`zimga tashlab qo`ydilar. Jonvorlarni istasam sotardim, istasam boshqasini sotib olardim... 2009 yilga kelib og`ilimda, 3 ta qo`chqor, ikkita buqava va 4 ta ot rosa yetilib semirdi. Otlarimni minib bo`lmasdi, rosa qaysan shuni uchun qazipurishlarga momay pulga sotdim... Dadam bilan maslahatlashib bitta yuk mashina olmoqchi edim, yem hashak tashigani. Bir tanishim bilan mashina bozorga chiqdim. Ammo man istaganday mashina yo`liqmadi. Buni o`rniga bir Neksiya uchradi. Ayol kishi mingan, mashinani xolati zo`r... Manga bu kerak emas, ammo bunday yaxshi xolatli, buni ustiga arzonroq qayta uchrarmikin. Akam 2 yildan beri mashina olaman deb pul yeg`adi. O`ylab o`tirmay shu Neksiyani akamga olib berishga qaror qildim. Uydagi jamg`arman, otlarni puli yetdi... Rosa o`sha payda kelnoyim tug`riqxonada edilar. Keyin ohirgi ikki, uch oy davomida o`qish, ishlar ko`payib ketgani uchun ishlarimga ulgurmay qolardim. Kelnoyim xomilador xolatida: - Siz o`qishizga boravering, otlarizi yem hashagini o`zim berib qo`yaman! -der edilar... Ot judayam aqilli jonvor, ayol va bolalarni biladi va qaltis harakat qilmaydi. Kelnoyimniham otlarga mehri tushib qolganmi. Qazipurishlarga sotganimdan hafa bo`lgan edilar. Akamga mashina olib berish bohanasida kelnoyimniham hursand qilmoq niyatida edim... Akam hursand, ukam manga mashina sovg`a qildi deb. Kelnoyimni tug`riqxonadan o`sha mashinada olib chiqdik... Hammasi yaxshi-ku ammo abarotdagi pulimni ishlatib qo`ygandim. Qolgan jonvorlarimni yemi tugasa boshqasiga pulim yo`q... Dadamdan pul so`ragani iymandim... Yoz boshlanishi bilan, jonvorlarni ukamga topshirdimu, o`zim Farg`onaga ishlagani ketdim, bir ikkita qishlog`doshlarim bilan. Sirchilik, buni qarangki, tasodufni o`sha manga mashina sotgan ayolga uchrabmiz... Raqs o`qtuvchisi, balerina ekan. Dadasi o`zbek, onasi rus, millatidan. O`ziham chiroyligina sochlari malla yuzlari oppoq. Judayam nozikkina ayol ekan. Yoshi chamasi 30, 32 atrofida. Ismi Ro`za, bir eri bor ekan, Farxod, ayolni o`zi erini Fedya deb chaqiradi. Ammo bu ayol juda injiq ekan. Ikki oy davomida uylarini, undan keyin katta raqis zalini yevroremont qildirtirdi... Ohirgi kuni edi, ishni tugatdik. - Nosirjon (bizni olib borgan usta) ertaga kelilar hisobni o`shanda qilamiz! -dedi. Ertasi kuni Nosir aka chaqirib qoldi. - Yur borib kelaylik! - Qolganlar qani? -dedim. Mandan kichik 2 ta sherigimiz bor edi passovniklar. - Eee ular bormaydi, san gapga ustaroqsan. U ayol injiq hali ancha tortishamizmi! -dedi. Farg`onaga ketdik, rosa asablar buzuladi deb o`ylagan edim. Qayoqda ayol dasturxon tuzab qo`yib, qolgan sheriklar kelmaganidan hafa bo`ldi... Bu ziyofat bejizga emas, ish haqimizdan olib qolsa kerak degan edim. Pul beshishdan avval o`zi aytib qoldi. "Maniham dadam, usta bo`lgan, ustalarni rozi qilish kerak'' deb roziligimizni olib aytgan pulimizni berdi. Keyin dasturxonga taklif qildi. Eri kavob pishiribdi, kavob bilan 50x50 oldik. Bizga qo`shilib ayolham ichdi. Manu ikki piyoladan keyin to`xtatdim. Ammo usta va ayolni eri to`xtatmay ichardi. Bir qarasam ayol ustaga imo qilib, suzulyabdi. - Ering o`tiribdi? -dedi usta. Ayol ras o`rnidan turdida, erini bir turtdi. - Heii! -deb g`udurladi. - Fedya, man anovi bilan to`shakka ketyabman! -dedi ustani ko`rsati. Hozir bitta shikal bo`ladi deb o`ylagan edim. Qayoqda eri g`ing demadi. Ayol erini tepasida turib olgan, bir qo`li belida, ikkinchisi erini yelkasida. Yana erini bir ikki turtdi: - Bu hezalak, Fedinka mani xotinim, bu hezalakni man boqaman. Qara usta ovozini chiqarmaydi, bu hezalak! -dedi. To`g`risini aytsam rostdanam hezalak ekan, loqal bir so`kib qo`ymadiya. Ayolni bu gapidan keyin biroz davra sovidi. Anchadan keyin eri g`udurlab gap boshladi-yu og`zi tinmay qoldi. Voy bu so`takni maqtanishinichi. Hozirgina hotini yer bilan bitta qildiyu, endi bo`lsa armiyada nima qilgani, kimni qanday urgani aytib maqtana boshladi... To`g`risi bu so`takni ezmaligi qulog` miyyani yeya boshlagan edi. Ustaga ketaylik demoqchi edim. Qarasam ayol mandan ko`z uzmay qarab o`tirib. Manam uni chiroyli husniga mahliyo bo`lib termuldi. Bir qoshini uchurdida: - Yur! -deb o`rnidan turdi. Ayolni ortidan yurdim. Narigi xonaga o`tdik. - Mandan olgan mashinang qalay? -dedi. - Yaxshi qaragan ekansiz! -dedim. - O`zim minganmanda! - Yaxshi... Mani shu haqida gaplashgani chaqirdizmi? - Yo`q, qarasam bu chalajonlarni ichida zo`rikib qolyabsan. Ko`nglingni yozmaysanmi? -dedi. - Siz bilanmi? -dedim. - Him! - To`g`risi shikalga toqatim yo`q! -dedim. - Hech qanaqa shikal bo`lmaydi! -dedida boshimdan ushlab cho`p etib labimdan o`pdi. Asta belidan quchoqladim. To`g`risi bir bog`lam yog`ochni quchoqlaganday bo`ldim. Qoq suyak ekan. Ehtirosga berilib biroz o`pishdim. Negadur havotirlanib eri o`tirgan xonaga bir qarab qo`ydim. - Buyoqqa yur! -deb qo`limdan mahkam ushlab dushga olib kirdi. Tezda yechindim. Ayolham yechindi. Vohh huddi barbi qo`g`irchog`iday oyoqlari uzun-uzun ekan. Ko`kragiham kichkina, huddi o`smir payti rivojlanmay qolganday. Sharta quchoqlab o`pa boshladi. - Ro`za o`lib turgan ekansizda! -dedim. Birdan kulvordi: - Ha! Mani sensirayver! -dedi. - Qomatingga gapyo` judayam nozik ekansan! -dedi. - Kasbim talabi, namuncha sustsan, yopishmaysanmi! -dedi. Asta quchoqlab bo`ynidan ko`kraklaridan o`pdim. Qarasam pastga bosyabdi. Unga qaradim. - Yalab qo`y! -dedida tizzasini ko`tarib amini ochdi. - Yo`q mani mintalettetimga to`g`ri kemaydi! -dedim va tizzasini ko`tarib amiga to`g`irladim. Shartta qornimdan itardi. Asbobimdan ushlab bir ikki uqaladida asta cho`kkaladi. - Yo`q! -deb boshidan ushladim. Ayol qo`limi bir turtdida og`ziga soldi. Bu menet degan narsa judayam yoqimli bo`lishini tushundim. Ayolni harakatlaridan bilish mumkun bunday ishlarda proffesser ekanini. Biroz so`rdida o`rnidan turdi. Yana labimdan o`pmoqchi. - O`pma! -deb o`zimdan nari itardim. - G`alati ekansan! -deb qovog`ini soldi. - Kel Ro`za maqsadga o`taylik! -dedimda bir oyog`ini ko`tarib, amiga tiqdim. Ro`zani bu qomatiga ami torgina bo`lsa kerak deb o`ylagandim. Qayoqda ami g`or ekan. Ammo juda g`alati odati bor ekan. Amiga asbob kirdimi yo`qmi, baribir inqillab hansirayverarkan. Avvaliga uni ehtirosli ovozi quloqqa yoqayotgan edi. Keyin bu ovozlarni birov eshitmayabdimikin degan havotirim uyg`ondi. - Namuncha vanggillayverasan? -dedim. - Sani qizityabmanda! -dedi kulib. - Jim turib bersang yaxshiroq qiziqtirasan! -dedim. Kuldida bo`ynimga osildi, oyoqlari bilan belimdan qucholab oldi. Ayol kishini shunchalik yengil bo`lishi bilmas ekanman. Bir paqir loy bu ayoldan og`irroq. Shuni uchun umuman toliqish sezmadim. Dumbalaridan ko`tarib ko`tarib amiga tiqardim. Ko`p o`tmay birinchisini to`kdim. O`shanda o`smirlik paytim, yeb ichish zo`r, quvvat ho` ho`, buni ustiga bunaqa chiroyli o`zi holab siktiradigan ayol boshqa uchraydimi yo`qmi. Foydalanib qolay deb ikkinchi resni boshlab yubordim. Dushdan sovuq suv oqib tanamizni sovutib turibdi. Ayol yarim egilgan holatda orqasini tutib berdi. Orqadan amiga botirib-botirib tiqib olardim. Nihoyat tugatdim, yelkasidan o`pib, mayda ko`kraklaridan, ayolni baqirtirib g`ijib qo`ydim... - Yomonmassan, bir urunishda ikki marta! - Sanam yomonmassan, ammo og`zinga olishingni qilmaganingda yaxshiroq bo`lardi! -dedim. - Sanga yoqdiyu, eshilib ketay deding! - To`g`ri yoqdi, lekin endi sani ko`rsam ko`nglim buzulyabdi. Qanday ovqat yeysan hayronman! -dedim. Ayol bu gapimni uncha jiddiy qabul qilmadi. Bir qoshini qoqdida: - Hozir sochuq olib kelaman! -deb yalang`och xolatida chiqib ketdi. Ayol kelguncha shanpunlanib yuvinib oldim. Birozdan keyin ustiga halat kiyib olga ayol keldi. - Anovi ikkalasi qiyshayib yotibdi, buguncha qolaqo menikida! -dedi. - Yo`q ketaman! -dedim... Artinib kiyinib xonaga kirganimda. Usta bilan anovini eri, o`zi bo`lari bo`pdi. Ustani qo`ltiqlab ko`chaga olib chiqdim. Shuncha ichgani bilan, lekin ancha hushyor ekan. - Ayol bilan hammomda nima qilding? -dedi. - To`kilib tushgan joyi bor ekan, shuvab berdim! -dedim. Usta kuldi: - Haqqini oldingmi? - Shuncha mehmon qildi olsam uyat bo`lar! -dedim. - Haaa vaziyatdan foydalanib qoldingaaa! -dedi usta... Qo`qonga qaytdik. Ustani og`zi bo`sh dadamlarga aytib qo`ymasin deb qo`rqib yurdim. Yaxshi unutvordi. Ammo man u balerina bian qilgan xatoyimni hech qachon unutmasam kerak... ____________________ Bizning qalbimiz suvli idishga, fikrlarimiz esa suvga tushayotgan nurga o`xshaydi. Idishdagi suv chayqalganda, unga tushayotgan nur ham chayqalib, sinayotganday tuyuladi. Aslida esa bunday emas. Qalb hayajondan junbushga kelganda go`yoki fikrlarimiz ham chalkashib, zayflashganday bo`ladi. Ammo qalb osoyish topgach, firlarimiz ham oo'sha zahoti asliga qaytadi. EPIKTET ____________________ [TAMOM] Muallif: -MAJNUN-